Qua Tân Ước, những gì chúng ta biết được vá» cuá»™c Ä‘á»i Thánh Timôtê thì giống như cá»§a má»™t giám mục báºn rá»™n ngày nay. Ngài được vinh dá»± tháp tùng Thánh Phaolô, và cả hai Ä‘á»u được ưu tiên rao giảng phúc âm và chịu Ä‘au khổ.
Thánh Timôtê có cha là ngưá»i Hy Lạp và mẹ là ngưá»i Do Thái tên là Eunice. Là kết quả cá»§a má»™t hôn nhân “há»—n hợp”, nên ngài bị ngưá»i Do Thái coi là bất hợp pháp. Chính bà ngoại thánh nhân, bà Lois, là ngưá»i đầu tiên trở lại Kitô Giáo. Sau Ä‘ó, Timôtê được Thánh Phaolô rá»a tá»™i khoảng năm 47, và sau Ä‘ó cùng tiếp tay vá»›i ngài trong công cuá»™c tông đồ. Chính ngài và Thánh Phalô cùng sáng láºp Giáo Há»™i Côrintô. Trong 15 năm làm việc vá»›i Thánh Phaolô, Timôtê trở nên ngưá»i bạn trung tín nhất cá»§a Phaolô. Ngài được Thánh Phaolô gá»i Ä‘i truyá»n giáo — thưá»ng phải đương đầu vá»›i những xáo trá»™n trong các giáo Ä‘oàn mà Thánh Phaolô thành láºp.
Khi Timôtê Ä‘ang ở vá»›i Phaolô thì bị bắt tại Rôma. Trong má»™t thá»i gian, chính Timôtê cÅ©ng bị tù (Do Thái 13:23). Và Thánh Phaolô Ä‘ã bổ nhiệm Timôtê làm đại diện cho ngài ở Êphêsô. Timôtê quá trẻ so vá»›i trách nhiệm nặng ná» phải đảm trách. (“Ðừng để ai coi thưá»ng anh vì sá»± trẻ trung” Thánh Phaolô viết trong thư I gá»i Timôtê 4:12a). Má»™t vài Ä‘oạn khác cho chúng ta biết dưá»ng như Timôtê hay bẽn lẽn. Và má»™t trong những câu cá»§a Thánh Phaolô thưá»ng được trích dẫn là câu viết cho Timôtê: “Ðừng chỉ uống nước lã, nhưng hãy dùng thêm chút rượu, vì anh Ä‘au dạ dày và ốm yếu luôn” (1 Tim 5:23).
Titô có nét đặc biệt là ngưá»i bạn thân và là môn đệ cá»§a Thánh Phaolô cÅ©ng như tiếp tay trong công cuá»™c truyá»n giáo. Ngài là ngưá»i Hy Lạp, hiển nhiên xuất thân từ Antiôkia. Mặc dù ngài là dân ngoại, Thánh Phaolô Ä‘ã không để ngài phải chịu cắt bì ở Giêrusalem. Titô được coi như ngưá»i hòa giải, ngưá»i quản đốc, ngưá»i bạn rất tốt. Trong lá thư thứ hai gá»i giáo Ä‘oàn Côrintô, Thánh Phaolô cho chúng ta thấy tình bạn sâu Ä‘áºm giữa ngài vá»›i Titô, và tình đồng đội giữa hai ngưá»i khi rao giảng Tin Mừng: “Khi tôi đến Troas, tinh thần tôi không được khuây khá»a vì không được gặp Titô, ngưá»i anh em cá»§a tôi. Do Ä‘ó tôi từ giã há» và tiếp tục đến Macedonia. Ngay cả khi đến Macedonia, thể xác chúng tôi cÅ©ng chưa được yên, mà phải chịu Ä‘au khổ đủ má»i cách — xung đột bên ngoài, lo sợ bên trong. Nhưng Thiên Chúa, Ðấng an á»§i những kẻ yếu hèn, Ä‘ã an á»§i chúng tôi bằng cách sai Ti-tô đến” (2 Côrintô 2:12a, 13; 7:5-6).
Trong thư gá»i Titô, lúc ấy Titô được coi như quản đốc cá»§a cá»™ng đồng Kitô Giáo trên đảo Crete, có trách nhiệm tổ chức, chấn chỉnh những lạm dụng và bổ nhiệm các giám mục phụ tá.
Lá»i Bàn
Qua Ä‘á»i sống cá»§a Thánh Titô, chúng ta có được chút hiểu biết vá» Ä‘á»i sống Giáo Há»™i thá»i tiên khởi: hăng say trong việc tông đồ, kết hợp máºt thiết vá»›i Ðức Kitô, triển nở tình bạn. Tuy nhiên, luôn luôn có những vấn đỠcá»§a bản tính con ngưá»i và những chi tiết không hấp dẫn chút nào trong Ä‘á»i sống hàng ngày: cần phải sống bác ái và kiên nhẫn trong “sá»± cãi cá» vá»›i ngưá»i khác, lo sợ trong tâm hồn”. Qua tất cả những Ä‘iá»u ấy, tình yêu cá»§a Ðức Kitô Ä‘ã gìn giữ há».
Nguồn Dòng Tên Việt Nam