Họa sĩ lừng danh Steinberg mời cô gái bụi đời có sắc đẹp tuyệt vời, họa sĩ Steinberg mời cô về studio để ngồi làm người mẫu cho mình vẽ. Lúc ấy, ông đang thực hiện tuyệt tác của mình về “Chúa Kitô trên Thập Giá”. Cô gái thường nhìn ông vẽ bức tranh ấy. Một hôm, cô bảo: “Cái ông này chắc là một người dữ ác lắm nên mới bị người ta đóng đinh trên thập giá như vậy!”. Họa sĩ trả lời “Không phải đâu. Trái lại, ông ấy là một người tốt lành. Người tốt lành nhất từng sống trên đời. Ông chết cho nhân loại đấy.” Cô gái nhìn vào mắt ông và hỏi: “Ông ấy có chết cho bác không?” Lúc bấy giờ, Steinberg là một người giữ đạo theo thói quen và hời hợt, nhưng câu hỏi của cô gái bụi đời kia đã đánh động ông khiến ông đã thấy mình tội lỗi và nhận biết mình.  Steinberg trở về sống trong niềm tin của mình.

Biết mình là điều vô cùng quan trọng. Nếu người ta biết mọi thứ mà lại không biết gì về mình thì cũng kể không giá trị. Nếu người ta trên thông thiên văn dưới tường địa lý mà người ta lại không biết gì về mình thì cũng kể như người ta chưa biết gì. Vì thế mà ngay từ thế kỷ thứ V trước công nguyên, nhà hiền triết người Hy Lạp Socrate đã thường xuyên dạy cho các môn sinh của mình rằng: “Hãy tự biết mình.” Câu châm ngôn này được ghi tại đền thờ thần Apollo ở Delphes.

Bài Tin Mừng Luca hôm nay Chúa cũng dạy chúng ta Hãy Biết Mình: “Hãy lấy cái đà ra khỏi mắt mình.” Chúa mời gọi chúng ta Hãy Biết Mình và tự canh tân trước.

Sách Đức Huấn Ca đổi mới quan niệm về những gian nan thử thách và đối diện với chúng: “Gian nan thì thử người công chính.” Thánh Phaolô mời gọi chúng ta Hãy Tự Biết Mình để khám phá ra những hồng ân của Chúa để luôn sống cảm tạ ơn Thiên Chúa.

Binh pháp của Tôn Tử thì dạy: “Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng.”  Thắng ở đây không chỉ là thắng theo kiểu đánh trận, thắng ở đây chưa hẳn là thắng người mà thắng ở đây là thắng chính mình. Thắng người thì dễ còn thắng chính mình mới là điều khó. Muốn chiến thắng người khác, nhất là thắng được chính mình, không những chúng ta cần phải biết người mà chúng ta còn phải Hãy Tự Biết Mình.

Thánh Augustino sau khi trở về cùng Chúa đã chỉ cầu xin với Chúa một điều ý nghĩa và rất sâu sắc là Hãy Tự Biết Mình: “Lạy Chúa, xin cho con biết Chúa và xin cho con biết con.” Thánh nhân không chỉ xin biết Chúa mà nhất là xin cho Hãy Tự Biết Mình.

Như thế việc biết mình là vô cùng cần thiết trong cuộc sống, trong đời sống thiêng liêng của mỗi người chúng ta, việc biết mình còn cần thiết hơn. Chân thành với chính mình để khám phá ra những hồng ân để tạ ơn Chúa. Khám phá ra những hồng ân và khả năng Chúa cho, thấy được những thiếu sót yếu đuối, giới hạn, và tội lỗi để khiêm tốn, phó thác, và trông cậy. 

Đức Maria, khi sứ thần truyền tin thụ thai Con Một Thiên Chúa, Mẹ đã thốt lên: “Phận nữ tỳ hèn mọn, Người đoái thương nhìn tới.” Mẹ tự biết mình được Hồng Ân đó không phải vì công sức, không vì tài giỏi, mà tất cả là nhờ hồng ân của Chúa. Khi Chúa Giêsu tiên báo cho các môn đệ về cuộc khổ nạn của Chúa, thì Phêrô hăng hái, quyết tâm lắm. Ông nói với Chúa: “Dù ai bỏ Thầy thì bỏ, riêng con, con không bao giờ bỏ Thầy.” Phêrô chưa biết mình. Nhưng sau khi sa ngã vì chối Thầy 3 lần, Phêrô đã biết mình thế nào, và  trông cậy vào Chúa. 

Khi nào tôi biết mình, tôi nhận ra mình mới thấy tôi thấy tôi yếu đuối, tôi nhận ra mình thật mỏng manh và tôi mới nhận ra tôi rất dễ sa ngã và phạm tội, khi ấy tôi mới biết tôi cần Chúa, tôi mới biết tôi phải trông cậy và phó thác vào Chúa. Vì thế, chính những lúc đau khổ, chính những lúc sa ngã lại là cơ hội để chúng ta đến với Chúa, để chúng ta gần và cậy trông phó thác vào Chúa, vì lúc ấy chúng ta mới nhận ra sự hèn kém, yếu đuối của mình và chúng ta thấy cần trông cậy vào ơn Chúa.

Lạy Chúa, Chúa đang nhìn con, mời gọi con dừng lại, để Hãy Tự Biết Mình. Xin Chúa giúp con để cho con biết Chúa, xin cho con biết con, để con sẵn sàng từ bỏ, cảm tạ, trông cậy, và phó thác vào Chúa trong cuộc sống. Amen.

LM Paul Chu Văn Chi.